การแก้ปัญหาขั้นพื้นฐาน Standard Problem

     “ปัญหา คือ อะไร ?”
     “อะไร คือ ปัญหา ?”
     คือ คำถามที่คิดว่าหลาย ๆ คนคงเคยโดนตั้งคำถาม หรือเคยตั้งคำถามนี้กับตัวเอง เวลาที่ประสบพบเจอกับสิ่งที่คิดว่าเป็นปัญหาซึ่งมีทั้งเรื่องส่วนตัว และเรื่องงาน

     คำตอบที่มักได้ยินจากการตั้งคำถาม
     “ปัญหา คือ อะไร ?”
     “อะไร คือ ปัญหา ?” มักจะเป็น



     จะเห็นได้ว่า คำตอบที่ได้ส่วนใหญ่มักจะเป็นคำตอบกว้าง ๆ เป็นลักษณะ “อาการของปัญหา (Symptom)” ในเชิงนามธรรมไม่สามารถจับต้องได้ชัดเจน

     นิยามของคำว่า “ปัญหา (Problem)” คือ “ความแตกต่าง (Gap)” ระหว่าง “สิ่งที่เป็นอยู่ (Actual)” กับ “สิ่งที่ต้องการ (Target)” สามารถเขียนเป็นแผนภาพอธิบายได้ดังนี้


     เพราะฉะนั้นการระบุหัวข้อปัญหาให้ชัดเจน ต้องระบุให้ได้ว่า
     1. เราใช้อะไรเป็นตัวชี้วัด (Indicator)?
     2. สิ่งที่เป็นอยู่ (Actual) มีค่าเท่าไหร่ ?
     3. สิ่งที่ต้องการ (Target) มีค่าเท่าไหร่ ?



ดังนั้นจะสามารถระบุหัวข้อปัญหาให้ชัดเจน ได้ดังนี้
     1. ลดน้ำหนักตัวจาก 85 กิโลกรัมให้เหลือ 75 กิโลกรัม
     2. ลด % ของที่ส่งไม่ทันกำหนดจาก 10% ให้เหลือ 2%
     3. เพิ่มเงินออมจาก 0 บาทต่อเดือน ให้เป็น 2,000 บาทต่อเดือน 4. ลด % ของเสียจาก 5% ให้เหลือ 1%

     หากย้อนกลับไปดู รูปที่ 1.1 นิยามของคำว่า “ปัญหา (Problem)” ก็จะพบว่าถ้าเรานำ “ค่ามาตรฐาน (Standard)” ที่เราเคยทำได้ไปเปรียบเทียบกับ “สิ่งที่ต้องการ (Target)” ก็จะมีความเป็นไปได้ของปัญหา 2กรณี คือ

     กรณีที่ 1 “สิ่งที่ต้องการ (Target)” มากกว่า “ค่ามาตรฐาน (Standard)”

     ปัญหาในรูปแบบกรณีที่ 1 นี้เป็นปัญหาประเภท “ปัญหาท้าทาย (Challenge Problem)” ที่เราไม่สามารถที่จะใช้วิธีการเดิมในอดีตที่เคยทำสำเร็จตาม “ค่ามาตรฐาน (Standard)”มาใช้ได้อีกต่อไป เพราะมันไม่เพียงพอที่จะนำเราไปสู่ “สิ่งที่ต้องการ (Target)”

     โดยเราจำเป็นที่จะต้องคิดค้นหาวิธีการใหม่ ๆ เพื่อให้ไปสู่ “สิ่งที่ต้องการ (Target)” โดยการใช้วิธีการออกแบบระบบ (Systems Design) ที่เราจะกล่าวในรายละเอียดในบทที่ 3

     กรณีที่ 2 “สิ่งที่ต้องการ (Target)” น้อยกว่าหรือเท่ากับ “ค่ามาตรฐาน (Standard)”

     ปัญหาในรูปแบบกรณีที่ 2นี้เป็นปัญหาประเภท “ปัญหาพื้น ๆ (Standard Problem)” ที่เราสามารถที่จะใช้วิธีการเดิมในอดีตที่เคยทำสำเร็จตาม “ค่ามาตรฐาน (Standard)” มาปรับใช้ได้ โดยเราจำเป็นที่จะต้องคิดวิเคราะห์สาเหตุหาวิธีการปรับปรุง เพื่อให้ไปสู่ “สิ่งที่ต้องการ (Target)” โดยการใช้วิธีการวิเคราะห์ระบบ (Systems Analysis) ที่เราจะกล่าวในรายละเอียดต่อไป

     แบบฝึกหัดท้ายบท จงระบุหัวข้อปัญหา (เรื่องงาน หรือเรื่องส่วนตัว) ที่ต้องการปรับปรุงให้ชัดเจน