ทางเลือกของการเปลี่ยนแปลง

โดยปกติแล้วคนเราหากจะเกิดความตั้งใจ ที่จะเปลี่ยนแปลงความคิดมักจะเกิดจากสาเหตุใหญ่ๆ 2 ประการคือ เราเห็นว่าความเปลี่ยนแปลงนั้นจะก่อให้เกิดประโยชน์ต่อตัวเราเอง หรืออีกเหตุผลหนึ่งก็คือการเปลี่ยนแปลงนั้นเกิดจากเราเริ่มรู้ตัว ว่าหากตัวเราไม่เปลี่ยนแปลงจะมีอันตรายเกิดขึ้นกับตัวเราเอง ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้วคนเรามักจะเริ่มอยากเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมทางสุขภาพของตัวเราเอง ด้วยเหตุผลข้อที่ 2 มากกว่าข้อที่ 1 คือ ส่วนใหญ่จะต้องเกิดความผิดปกติอะไรสักอย่างต่อร่างกายของเราเสียก่อน เราถึงจะเริ่มรู้ตัวได้สติกันว่าจะปล่อยให้ตัวเองเป็นอย่างนี้ต่อไปไม่ได้แล้วนะ ต้องเริ่มรักษาสุขภาพกันแล้วนะ แล้วก็จะทำให้เราหันมาดูแลสุขภาพกันเสียครั้งหนึ่ง

ซึ่งตัวผมเองในฐานะของหมอคนหนึ่งนั้นนั้นไม่ค่อยชอบความเปลี่ยนแปลงจากเหตุผลในข้อ 2 คือการเปลี่ยนแปลงเพราะความกลัวนี้เสียเท่าไหร่นัก เพราะอะไรหรือครับ ก็เพราะความเปลี่ยนแปลงแบบนี้มันอาจจะไม่ค่อยยั่งยืนสักเท่าไหร่ เปรียบเสมือนว่าเราอยู่ที่ปากเหว เราเลยกลัวที่จะตกลงไปยังก้นเหวที่ลึกสุดหยั่งเบื้องล่าง ที่ปากเหวนั้นเรามองเห็นสภาพของตัวเราที่จะตกไปได้อย่างชัดเจน เราจึงเกิดความกลัว ทำให้เราพยายามเดินถอยออกมาจากปากเหวนั้น ไปด้วยการหันมาดูแลสุขภาพของตนเองอย่างเคร่งครัด ในเวลานั้นอะไรที่ใครว่าดีเราทำได้ทุกอย่าง แต่พอระยะหนึ่งเมื่อเรารู้สึกตัวว่าเราเริ่มถอยห่างจากปากเหวแห่งความกลัวนั้นแล้ว ภาพที่น่าเกลียดน่ากลัวเหล่านั้นก็จะค่อยๆ จางหายไป ทำให้กระแสความคิดที่จะทำให้เราดูแลสุขภาพค่อยดับมอดไป ปล่อยให้สัญชาตญานเจ้าเล่ห์กลับมาอยู่เหนือความคิดของเราอีกครั้งหนึ่ง ไปจวบจนเราจะก้าวมาถึงปากเหวของสุขภาพที่ย่ำแย่นั้นอีกครั้ง

ซึ่งเหตุผลดังกล่าวยังสามารถอธิบายได้ว่า ทำไมเราเองจึงมักไม่ได้ใส่ใจในการดูแลสุขภาพกันเสียตั้งแต่แรก ตั้งแต่ก่อนที่เราจะยังไม่ป่วยเป็นโรคใดๆ เพราะในขณะนี้เรายังอยู่ในฐานะผู้ที่ยืนอยู่ในพื้นที่สีเขียวที่ปลอดภัย เรายังไม่มีประสบการณ์การมองเห็นภาพความหน้ากลัวของหุบเหวลึกเบื้องล่าง เราเลยยังประมาทต่อความน่ากลัวของมันกันต่อไป จะมีใครสักกี่คนที่อาศัยประสบการณ์ของคนอื่นๆ มาเป็นข้อมูลให้สามารถตะหนักถึงความน่ากลัวของหุบเหวข้างล่างได้ตั้งแต่อยู่บนพื้นที่ปลอดภัย จะมีใครสักกี่คนที่จะเป็นผู้มองการณ์ไกล

คุณเองหล่ะสามารถจินตนาการถึงสภาพของตัวเอง ในวันใดวันหนึ่งที่จะต้องก้าวไปยืนที่ปากเหวนั้นแล้วหรือยัง

ดังนั้นในหน้าที่หมอ ผมจึงมักต้องรับบทบาทในฐานะผู้ชะลอและซ่อมแซมสุขภาพอยู่เนื่องๆ แทนทีจะได้ทำหน้าที่เป็นนักป้องกัน หรือจะให้ดีผมอยากจะทำหน้าที่นักพัฒนาสุขภาพเสียด้วยซ้ำ แต่การที่ผมจะอยู่ในตำแหน่งหน้าที่ใดในสี่หน้าที่ที่กล่าวมา คือ ชะลอ ซ่อมแซม ป้องกัน และพัฒนานั้น ตัวผมเองไม่ได้มีสิทธิ์เป็นผู้เลือก แต่ขึ้นอยู่กับตัวคุณเองเสียมากกว่าว่าจะมาพบผมด้วยสภาวะทางสุขภาพเช่นไร

ในหน้าที่ส่วนใหญ่ในฐานะผู้ชะลอและซ่อมแซมสุขภาพนั้น แม้พวกหมอเราเองจะพยายามอย่างเต็มที่ที่จะคอยฉุดชะลอไม่ให้คุณก้าวไปใกล้ปากเหวสักเท่าใด ไม่วันใดก็วันหนึ่งในที่สุดแรงดึงนั้นก็อาจไม่สามารถยับยั้งให้คุณก้าวพลาดตกลงไปสู่ก้นเหวลึกนั้นได้ ซึ่งเมื่อวันนั้นมาถึงไม่ว่าคุณจะมีเงินมากมายแค่ไหนก็จะไม่สามารถซื้อสุขภาพที่ดีของคุณกลับมาได้

แต่หากวันนี้พวกเราเริ่มได้สติรู้ตัวกันตั้งแต่เนิ่นๆ แล้วหันมาใช้เหตุผลแห่งการเปลี่ยนแปลงข้อแรก คือเริ่มอยากเปลี่ยนแปลงตนเอง หันมาดูแลสุขภาพกันเสียตั้งแต่วันนี้ ด้วยเห็นประโยชน์ของการดูแลสุขภาพตัวเราเองตั้งแต่ยังไม่ต้องมีโรคภัยไข้เจ็บใดๆ มากล้ำกลาย เราเองก็จะเปิดทางเลือกใหม่ให้กลับตัวของเราเอง เราจะไม่ต้องไปยืน ณ จุดที่เป็นปากเหวของสุขภาพที่ย่ำแย่นั้น แต่เราจะกลายเป็นผู้สร้างสะพานเดินข้ามหุบเหวนั้นไปยังอีกฝั่งได้อย่างปลอดภัย

คุณพร้อมแล้วใช่ไหมครับที่จะก้าวไปด้วยกัน