ร่วมเดินทางด้วยกัน ตอนที่ 7

“ความคิดนั้น จับต้องได้ยาก แปรเปลี่ยนรูปได้ง่าย”

และ

“ปัญหาเกิดจากคน เพราะคนมีความคิด และความคิดมีระดับชั้น...เมื่อความคิดได้ผสานกับอารมณ์”

ที่ใดมีคน ที่นั่นย่อมมีปัญหาเกิดขึ้นอย่างแน่นอน นี่เป็นความจริงที่เราต้องเข้าใจและยอมรับกันก่อน ที่ที่มีความเห็นพ้องต้องกันของทุกคนในกลุ่มทั้งหมด อาจไม่ได้หมายถึงการเห็นชอบด้วยจากทุกคนในกลุ่มก็เป็นได้

ความคิดเปรียบเสมือน “น้ำ” ที่แปรเปลี่ยนรูปได้ตลอดเวลา และเมื่อความคิดได้ผสมผสานกับอารมณ์ความรู้สึกที่เปรียบเสมือนกับ “สี” ด้วยแล้ว น้ำที่ใสก็สามารถเปลี่ยนสีไปตามอารมณ์ความรู้สึกที่เกิดขึ้นแทรกเข้ามา และนั่นเป็นความยากยิ่งในการที่จะแยกสีต่างๆ (หรืออารมณ์ความรู้สึกที่หลากหลาย) ออกจากน้ำ (หรือความคิด)

เคยถามตนเองกันบ้างไหมครับ ว่าวันนี้ “ความคิดของเราได้เจือไปด้วยอารมณ์ความรู้สึกต่างๆรึไม่” ปัญหาต่างๆ สามารถแก้ไขได้ด้วยเหตุและผลที่ถูกต้องเหมาะสม แต่หากปัญหานั้นเจือไปด้วยอารมณ์ความรู้สึกผสานกันในความคิดด้วยแล้ว ต่อให้ปัญหานั้นสามารถแก้ไขได้ ก็จะไม่ถูกแก้ไข ช่วยเหลือได้ ก็จะไม่ถูกช่วยเหลือ หลายต่อหลายคราที่ปัญหาก่อเกิดขึ้นจากความตั้งใจที่อยากจะให้มันเกิด เพียงเพราะต้องการสนองตอบจากอารมณ์ความรู้สึกผสานผ่านทางความคิดที่แยบคาย จนคนที่มาแก้ปัญหาภายหลัง แก้เท่าไหร่ ก็แก้ไม่จบไม่สิ้น เกิดปัญหาขึ้นซ้ำแล้วซ้ำเล่าอยู่ตลอด

อารมณ์ความรู้สึก สร้างฐานรากของปัญหา เป็นแรงผลักดันอันมหาศาลที่แฝงอยู่ภายใน ความคิด สร้างหรือไม่ได้สร้างช่องทางการก่อเกิดปัญหา ที่แม้จะแก้ปัญหาในระดับความคิดได้ แต่ปัญหาในระดับฐานรากของอารมณ์ความรู้สึกยังคงอยู่ สุดท้าย ปัญหาก็จะงอกฟื้นคืนกลับขึ้นมาอีกครั้ง

หากเราได้ดูข่าวประจำวัน มีหลายเหตุการณ์ที่มีการทะเลาะวิวาทกัน แล้วคู่กรณีก็ได้กลับไปบ้านเอาปืนมายิงคู่กรณีอีกฝ่ายเสียชีวิต ความน่าสนใจมันอยู่ตรงที่ว่า คู่กรณีใช้เวลาร่วมสี่ชั่วโมงเพื่อไปเอาปืนมายิงคู่กรณีอีกฝ่าย แสดงให้เห็นว่า อารมณ์ความรู้สึกยังครุกรุ่นเร่าร้อนเป็นไฟสุมอยู่ที่ฐานรากของปัญหาอยู่ แม้เวลาจะผ่านไปนานกว่าสี่ชั่วโมงแล้วก็ตาม และนั่นก็เป็นแรงผลักดันอันมหาศาลในการยุติปัญหาด้วยการกระทำให้อีกฝ่ายเสียชีวิต จึงจะดับไฟที่สุมอยู่ในอารมณ์ความรู้สึกลงไปได้ สุดท้ายก็ต้องจบอนาคต เข้าไปอยู่ในห้องขังโดยละม่อม หากเหตุการณ์นี้ไม่มีอารมณ์ความรู้สึกเข้ามาเกี่ยวข้อง เป็นเพียงเรื่องของความคิด เวลากว่าสี่ชั่วโมงก็คงจะทำให้ฝ่ายที่กลับไปเอาปืนน่าจะคิดได้ว่า “ผลจะเป็นเช่นไรหลังจากที่ไปยิงเขาเสียชีวิต” และหยุดการกระทำที่ผิดพลาดนั้นลงไป

ดังนั้น ไม่ว่าเราจะมีวิธีแก้ปัญหาที่มีขั้นตอนเลิศเลอแค่ไหน ก็ไม่เท่ากับขั้นตอนการแก้ปัญหาในความคิดของเราที่มันเจือไปด้วยอารมณ์ความรู้สึกอยู่ตลอดเวลา ในทุกปัญหาที่เกิดขึ้น นี่คือลำดับชั้นแรกที่เราต้องแก้ไขปมปัญหานี้ให้ผ่านได้เสียก่อน นั่นคือเริ่มที่ตัวของเราเอง โฟกัสไปที่ความคิดและอารมณ์ความรู้สึก

ลำดับชั้นแรกในการแก้ปมปัญหา
เริ่มต้นที่ตัวเรา เข้าใจและยอมรับว่า หลายๆปั ญหาอาจไม่ได้มาจากผู้อื่นเสมอไป แม้จะดูเหมือนก็ตาม เพราะหากสืบย้อนปัญหาดู อาจพบว่า เราอาจเป็นต้นเหตุของปัญหาก็เป็นได้
      ปัญหาที่เกิดจากความคิด แก้ได้ด้วยการให้ความรู้ที่ถูกต้องอย่างมีเหตุมีผลและเหมาะสม
      ปัญหาที่เกิดจากความคิดและอารมณ์ความรู้สึก ให้เริ่มต้นแก้ปัญหาที่อารมณ์ความรู้สึกก่อน บางครั้งอาจต้องละทิ้งเหตุและผลไปก่อนในเบื้องต้น เพราะอารมณ์ความรู้สึกไม่ต้องการเหตุและผลมาอธิบาย แล้วเมื่อแก้ปัญหาในส่วนของอารมณ์ความรู้สึกผ่านไปได้แล้ว จึงค่อยทำความเข้าใจด้วยเหตุและผลที่ถูกต้องเหมาะสม

ลำดับชั้นที่สอง คือการแก้ปัญหาไปตามขั้นตอนกระบวนการที่องค์กรได้วางไว้

เพราะฉะนั้นแล้ว จะแก้ปัญหาได้ ต้องรู้ว่าปัญหาเกิดจากอะไร เกิดจากความคิด เกิดจากอารมณ์ความรู้สึก หรือเกิดจากความคิดและอารมณ์ความรู้สึก สิ่งเหล่านี้จำเป็นต้องฝึกพิเคราะห์อย่างถ้วนถี่ เพื่อจะได้รู้ว่าจะต้องแก้ปมปัญหาที่ส่วนไหน ค่อยๆคลายทีละปมออก โดยหากเป็นปมเชือก เราต้องคลายปมจากด้านนอกก่อน..แล้วค่อยเข้าไปสู่ด้านใน แต่ปมปัญหาของความคิดและอารมณ์ความรู้สึก เราต้องคลายปมจากด้านใน (อารมณ์ความรู้สึก) ก่อน แล้วค่อยไปสู่ด้านนอก (ความคิด) รับรองครับว่าทุกปัญหาจะสามารถคลี่คลายได้อย่างแน่นอน หากเราเข้าใจ ยอมรับ และคัดแยกเป็นว่าปัญหานั้นๆเกิดจากอะไรได้อย่างถูกต้องแม่นยำ

ในตอนหน้าผมจะชวนคุณร่วมเดินทางกันต่อไปกับเรื่องของชัยชนะ ไครๆก็ชอบคำๆนี้ ไครๆก็อยากจะได้ชัยชนะด้วยกันทั้งนั้น ถ้าเช่นนั้น ชัยชนะจะมีรูปร่างหน้าตาเป็นอย่างไร สัมผัสจับต้องได้หรือไม่ ต้องรอติดตามอ่านตอนต่อไปครับ