สมองส่วนคิด แต่ทำไมไม่ยอมคิด

“คิดเท่าไหร่ ก็คิดไม่ออกสักที คิดคิดเท่าไหร่ ก็คิดไม่ออกสักที”  เราเคยเจออาการแบบนี้กันบ้างไหมครับ หรือบางคนอาจบอกว่า ถ้าจะให้ดีต้องถามว่าบ่อยแค่ไหนมากกว่า

เราเข้าใจไหมครับว่า ทำไมสมองอันแสนชาญฉลาดของเรา หลายๆ ครั้งจึงเกิดปัญหา Brain Block หรือเกิดทางตันของความคิดขึ้นมาเสียอย่างนั้น เพื่อให้รู้ถึงสาเหตุส่วนหนึ่งของเหตุการณ์แบบนี้ เราอาจจะต้องมารู้จักสมองของเราให้ดีขึ้นอีกสักเล็กน้อย อาจจะทำให้สถานการณ์ทางความคิดของเรานั้นดีขึ้นครับ

เรามาเริ่มที่ สมองส่วนคิดของเราก่อน สมองส่วนคิดในที่นี้ เราจะหมายถึงสมองส่วน Prefrontal Cortex (PFC) ซึ่งเป็นสมองส่วนหน้า อยู่ที่ตำแหน่งใกล้กับบริเวณหน้าผากของเรา เป็นส่วนประกอบของสมองที่มีศักยภาพในการทำงานสูงมากครับ สมองส่วนนี้ถนัดทำงานยากๆ ตามชื่อเลยครับ คือ คิด วิเคราะห์ แยกแยะ เพื่อการแก้ปัญหา หรือวางแผนการต่างๆ เป็นสมองส่วนที่มีความมีเหตุมีผลสูง สามารถยับยั้งชั่งใจการกระทำของเรา ไม่ให้ทำตามสัญชาตญาณของเราจนมากเกินไป จึงเป็นสมองส่วนที่สำคัญมาก ที่จะทำให้เราก้าวต่อไปข้างหน้าได้

ด้วยความที่เป็นส่วนระกอบของสมองที่มีศักยภาพสูงมาก ประสิทธิภาพของสมองส่วนนี้ จึงต้องแลกมาด้วยการใช้พลังงานจากอาหารที่เรารับประทานเข้าไปในแต่ละวันที่สูงมาก ร่างกายของเราจึงมีการปรับตัวให้สมองส่วนนี้มีขนาดพื้นที่ที่เล็กมาก เมื่อเทียบกับเนื้อสมองส่วนอื่นๆ เพื่อให้ร่างกายมีพลังงานเพียงพอที่จะแจกจ่ายไปยังสมองส่วนที่เหลือ และร่างกายส่วนอื่นๆ

ดังนั้นเราจึงสามารถใช้ความคิดได้ครั้งละจำกัด และจะมีประสิทธิภาพสูงสุดเมื่อเราจดจ่อคิดอยู่กับเรื่องใดเรื่องหนึ่งเพียงเรื่องเดียวเท่านั้น

แถมเมื่อเปลี่ยนเรื่องที่คิดไปแล้ว อาจจะต้องใช้เวลาถึง 25 นาที กว่าสมองของเราจะมีประสิทธิภาพในการคิดได้สูงสุดในเรื่องนั้นอีกครั้ง ถ้ามีเรื่องอะไรมาทำให้เราวอกแวกไปสักครู่ ทำให้เราหลุดจากการจดจ่อเรื่องที่เรากำลังจะคิดสักสองสามครั้งในหนึ่งชั่วโมง ก็มากพอจะเป็นสาเหตุให้เราไม่สามารถใช้ศักยภาพของสมองได้เต็มที่แล้วครับ

ดังนั้นข้อมูลข่าวสารและเทคโนโลยีในปัจจุบันของเรา จึงเป็นสิ่งเร้าที่สร้างปัญหากับการมีประสิทธิภาพของการใช้สมองส่วนคิดของเราเป็นอย่างมาก เพราะเดี๋ยวนี้เราพร้อมที่จะได้รับการติดต่อจากโลกภายนอกตลอดเวลา จากสารพัดเครื่องมือสื่อสารที่รายรอบตัวเรา จึงไม่แปลกที่มีคนกล่าวว่า เราเริ่มเปลี่ยนบทบาทจากเจ้านาย ไปเป็นลูกน้องของเจ้าเครื่องมือสื่อสารเหล่านี้

นอกจากนั้น สมองส่วนคิดยังมีลักษณะ ใช้แล้วหมดไป เราเคยเป็นไหมครับ เมื่อคิดเรื่องอะไรยาก ไปสักพัก แล้วรู้สึกสมองตื้อ คิดอะไรไม่ออก เป็นเพราะว่า เมื่อเราใช้สมองส่วนคิดไปสักระยะหนึ่ง ศักยภาพในการทำงานของสมองส่วนคิดจะลดลงเรื่อยๆ จนกว่าจะได้รับการพักผ่อน หรือ ออกกำลังกายให้เลือดสูบฉีดมาเลี้ยงสมองจำนวนมากอีกครั้ง

ดังนั้นในการทำงานในแต่ละวันของเรา นอกจากเรื่องบริหารเวลาแล้ว เราอาจจะต้องมาให้ความสำคัญกับการบริหารศักยภาพของสมองส่วนคิดของเราให้ดีอีกด้วย เรื่องในสำคัญ และต้องอาศัยสมองส่วนคิดมากๆ อาจจะต้องเป็นเรื่องที่เราจะดำเนินการตั้งแต่เช้า ช่วงที่สมองส่วนคิดของเรายังมีศักยภาพ หรือแม้กระทั่งการหาเวลาเบรกสมอง หรือแอบงีบหลับสั้นๆ เพื่อเติมศักยภาพของสมองส่วนคิดของเราให้กลับมาอีกครั้ง

ถ้าอย่างนั้นแล้ว ในวันพรุ่งนี้ และวันต่อๆ ไป ท่านวางแผนจะใช้สมองกับเรื่องใดเป็นเรื่องแรก เพื่อให้สามารถใช้ศักยภาพของสมองส่วนคิดของเราได้อย่างคุ้มค่า และมีวิธีการไหนบ้าง ที่จะช่วยทำให้เราจดจ่อกับเรื่องนั้นได้นานที่สุดครับ