30 นาทีทองของการอบรม

30 นาทีทองของการอบรม #Rapport

บรรยากาศอย่างหนึ่งในคลาสที่ผมเผชิญบ่อยๆคือ "ความเงียบ" ในช่วงเริ่มต้นของคลาส ซึ่งก็เป็นไปตามหลักธรรมชาติของมนุษย์ที่มักจะสงวนท่าทีหรือนิ่งเพื่อประเมินว่าอีกฝ่าย(ซึ่งก็คือวิทยากร)จะมาแบบไหน
จากประสบการณ์ของผมช่วงเวลาที่ผู้เรียนใช้ในการประเมินว่าคลาสนี้หรือวิทยากรท่านนี้เป็นอย่างไร น่าเบื่อไหม น่าสนุกไหม ซึ่งจะส่งผลต่อความสนใจของผู้เรียนมักจะอยู่ในช่วง 30-45 นาทีแรก
ถือเป็นช่วงเวลาสำคัญที่วิทยากรจะต้องงัดกลเม็ดเทคนิคเครื่องมือออกมาใช้เพื่อสร้างบรรยากาศหรืออาจจะเรียกว่าการทำ Ice Breaking ก็ได้โดยหากผ่านช่วงเวลานี้ไปแล้วและยังไม่สามารถกระตุ้นความน่าสนใจในเนื้อหาหรือตัวผู้สอนได้ ก็มีโอกาสที่จะเกิดบรรยากาศ dead air ไปตลอดในช่วงเวลาที่เหลือได้

แต่ก็มีหลายครั้งเช่นกันที่ หมัดเด็ด ไฮไลท์ ไคลแมกซ์ มักจะไปอยู่ในช่วงอื่นของการอบรม เพียงแต่ช่วงเวลาก่อนจะไปถึงตรงนั้น วิทยากรต้องอาศัยความนิ่งพอสมควรที่จะไม่จิตตกหรือกังวลไปกับบรรยากาศหรือสีหน้าผู้เรียน

ผมเคยทดลองใช้หลายๆรูปแบบในสำหรับช่วงเวลาทอง30นาทีแรก ด้วยวัตถุประสงค์หลักคือสร้างความเข้ากันได้ แต่วัตถุประสงค์รองอาจแตกต่างกัน เช่น
- กิจกรรมที่ใช้การขยับตัวเพื่อกระตุ้นพลังงาน
- เกมชวนคิดเพื่อกระตุ้นสมอง
- เรื่องเล่า Story Telling เพื่อชวนคิดและติดตาม
- เข้าเนื้อหาทันทีเพื่อไม่ให้เป็นการเสียเวลา
- ชุดคำถามให้สำรวจและประเมินตัวเอง
- กิจกรรมทักทายกันหรือเลือกหัวหน้าทีม

ซึ่งจากการลองมาหลายแบบผมก็พบว่าได้ผลลัพธ์แตกต่างกัน ส่วนหนึ่งเกิดจากคาแรกเตอร์ของตัวผมเองในฐานะผู้สอน ซึ่งผมอาจจะถนัดกับการใช้กิจกรรมที่เกี่ยวกับฐานคิดมากกว่าฐานกายหรือฐานใจ
หลักๆที่ผมใช้คือ ใช้คำถามให้ลองสำรวจตัวเอง และเล่าเรื่องชวนคิดเพื่อเตรียมโยงเข้าสู่เนื้อหา ซึ่งอาจมีการ Role Play ผสมผสานกันไปด้วย

ซึ่งบรรยากาศก็อาจจะมีเงียบบ้าง สลับการการพูดคุยแลกเปลี่ยนกันตามจังหวะคำถาม ซึ่งอาจจะไม่ได้สร้างความเข้ากันได้กับวิทยากรในทันที แต่เป็นการเชิญชวนให้ผู้เรียนได้เข้าสู่ Process 4M ที่เน้นการสร้างการตระหนักรู้ในตัวเองตามจังหวะ และจะค่อยๆไปตกผลึกในช่วงสายๆหรือบ่าย ซึ่งก็ต้องอยู่กับความเงียบพอสมควรรวมถึงใช้สมาธิค่อนข้างสูงในการเก็บบรยากาศการพูดคุยกันเองเพื่อหยิบมาตั้งประเด็นชวนคิด แม้จะไม่ได้สร้างความสนุกมากเท่าไร แต่ผมกลับรู้สึกว่าเป็นตัวของตัวเองโดยที่ยังโฟกัสที่ผู้เรียนเป็นศูนย์กลางอยู่เหมือนเดิมครับ